21 Mayıs 2015 Perşembe

Stratejik planlama ve uzaktan eğitim

Kamu İdareleri için Stratejik Planlama Klavuzu kurumlarının idareleri tarafından hazırlanması gereken stratejik planların genel çerçevesini çizmektedir. 5018 sayılı kanunda stratejik plan aşağıdaki şekilde tanımlanmaktadır:

 
“Kamu idarelerinin orta ve uzun vadeli amaçlarını, temel ilke ve politikalarını, hedef ve önceliklerini, performans ölçütlerini, bunlara ulaşmak için izlenen yöntemler ile kaynak dağılımlarını içeren plan”
Kanunlara göre nüfusu 50 binin üzerinde olan tüm belediyeler, il özel idareleri, vali, mahalli idareler stratejik planlama yapmak zorundadır. Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı kamu idarelerine stratejik planlama sürecinde destek olmak amacıyla bu kılavuz hazırlanmıştır. Diğer yandan kamu kurumları kaynaklarını stratejik önceliklere göre dağıtmak için makro düzeyde planlama yapmak durumundadır. Aşağıdaki şekilde kurumların kuruluş düzeyindeki stratejik planlamaları ile makro düzeyde planlama arasındaki ilişki yer almaktadır.
Makro düzeyde planlama ile stratejik planlama arasındaki ilişki
Stratejik planlama kurumların mevcut konumu ile ulaşmayı istedikleri konum arasındaki yolu çizmektedir.  Bir stratejik plan;
·         Kamu hizmeti ile elde edilecek sonuçlara odaklıdır.
·         Değişen şartlara göre yeniden düzenlenir.
·         Gerçekçi ve ulaşılabilir olmalıdır.
·         Kuruluşun kendisini tanımlamasını ve değerlendirmesini sağlar.
·         Elde edilen sonuçların izlenmesini ve değerlendirilmesini sağlar.
·         Kuruluşun en üst düzey yetkilisinden en alt düzey çalışanına kadar ortak bir çaba ile başarılıya ulaşabilir.
·         Uzun vadeli bir çalışmadır.
·         Kuruluşların ihtiyaçlarına ve farklı yapılanmalarına cevap verebilmelidir.
·         Bir belgeden çok bir süreci tanımlar.
·         Kuruma ayrılan bütçe ve kaynaklar stratejik planlamayı değil, stratejik planlama bütçe ve kaynakları yönetmelidir.

Orta vadeli bir stratejik planda yer alması gereken temel öğeler:
-          Durum analizi (özet şeklinde)
-          Katılımcılığın nasıl sağlandığına ilişkin açıklama
-          Misyon, vizyon, temel değerler
-          En az bir amaç ve her amaca yönelik en az bir hedef
-          Hedef ölçülebilir şekilde ifade edilememişse ölçüm kriterleri
-          Stratejiler
-          Tüm amaç ve hedefleri içeren 5 yıllık tahmini maliyet tablosu
Ülkemizde uzaktan eğitim programları sunan Sakarya Üniversitesinin 2014-2017 Stratejik Planında uzaktan eğitimle ilgili hedef ve stratejiler aşağıda listelenmiştir:
Strateji: Uzaktan eğitim ve yaşam boyu öğrenim projeleri ile eğitimin sürdürebilirliğini arttırmak
Bu strateji doğrultusunda belirlenen hedefler;
- Uzaktan eğitim sistemlerinin etkinliğini artırmak
- Üniversitede örgün öğretim derslerinden uzaktan eğitimde verilen ders sayısını arttırmak
- Üniversite yaşam boyu öğrenim kapsamında topluma yönelik yürütülen faaliyetlerin sayısını arttırmak
Moore ve Kearsley (2012), uzaktan eğitim ders ve programı açacak kurumlar açısından en önemli sorunlardan birisinin bu programların kuruluş ve işletimini üstlenecek insan kaynağının yetiştirilmesi olduğunu belirtmektedirler. Gerekli insan kaynağının aşağıdaki pozisyonlarda görev yapabileceğini önermektedirler.
·         Konu uzmanları (genellikle öğretim kurumunun akademisyenleri)
·         Öğretim tasarımcıları
·         Geliştirilen dersleri öğretimini üstlenecek öğretim elemanları
·         Öğrenci destek sistemleri için uzmanlar
·         İletişim sistemlerini kuracak ve çalışmasını sağlayacak teknoloji uzmanları ve teknisyenler
·         Program direktörü, ders yöneticileri ve merkez koordinatörleri gibi idareciler
·         Dekan, Rektör ve diğer üst yöneticiler
Kaynaklar:
Sakarya Üniversitesi 2014-2017 Stratejik Planı http://www.kalite.sakarya.edu.tr/dokuman/2015/SAUSP201418.pdf 
Kamu İdareleri için Stratejik Planlama Klavuzu http://www.yapi.hacettepe.edu.tr/dosyalar/stratejik_planlama_klavuzu.pdf
Moore M. Kearsley G. (2012). Distance Education Systems View : Chapter 8, s. 187-198.