İşletme Planı (Business Plan) uzaktan eğitim kurumları için ne anlama gelir?

 

İş planı, bir şirketin planlama süreçlerini ortaya koyan, bu planların nasıl gerçekleştirilebileceğini gösteren ve okuyucunun değerlendirme yapabilmesi için ihtiyaç duyduğu bilgileri veren tanıtıcı bir dökümandır [1]. Eğitim kurumları için yapılan stratejik planlara benzer. İş planlama sürecini anlatan yukarıdaki şekil, bir eğitim kurumunun stratejik planlama sürecinde yer alan birçok öğe ile benzerlikler içermektedir. Örneğin;

-          Kurumun genel tanıtımı

-         Kurumda hangi dönemde hangi programların/bölümlerin açılacağı, programlara alınacak öğrenci sayıları, ileriye yönelik büyüme hedefleri

-         Açılacak programlarda/bölümlerde hedef kitlenin kim olacağı, kampüste nereye yerleştirileceği, kaç kişiden oluşabileceği

-          Çevrede/diğer üniversitelerde bu hedef kitleye yönelik hangi programların açık olduğu

-          Hedef kitlenin ihtiyaçlarını karşılayacak öğretim elemanı ve personel ihtiyacı

-          Programların/bölümlerin tanıtımlarının nasıl yapılacağı

-          Yönetim ve personel giderlerinin hesaplanması

-          Üniversitenin stratejik planına ve bütçesine uygunluğu

-          SWOT (güçlü yanlar, zayıf yanlar, fırsatlar, tehditler) analizi

-          Öğretim materyallerinin ve öğretim ortamının karşılanabilirliği (laboratuvar, sınıf, lisanslı program vs.) [2] 

 

Türkiye’de 2012 yılında “Yükseköğretim Kurumlarında Uzaktan Eğitime İlişkin Usul ve Esaslar [3]” konulu düzenleme YÖK Genel Kurulunda kabul edilmiştir. 2013 yılında YÖK Yürütme Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mehmet Şişman ile yapılan bir röportaja [4] göre;

-         Türkiye’de 2011 yılında çıkarılan 6111 sayılı torba kanunla açıköğretim ve uzaktan eğitim uygulamaları birbirinden ayrılmıştır. Bununla ilgili olarak Yükseköğretim Kurulu tarafından usul ve esaslar hazırlanmış ve uygulamaya konulmuştur.

-         2012 yılında YÖK tarafından hazırlanan uzaktan eğitimle ilgili usul ve esaslarda, üniversitelerdeki örgün programlarda yer alan derslerin %30’una kadarının uzaktan eğitim yoluyla verilebilmesine de imkân sağlanmıştır.

-          2013 yılı itibariyle Türkiye’de 60’ın üzerinde üniversitede uzaktan eğitim yoluyla ön lisans, lisans ve lisansüstü düzeyde eğitim verilmektedir.

Uzaktan eğitim programları açmak isteyen üniversitelerin başvuruları YÖK’te oluşturulan Uzaktan Eğitim Komisyonu tarafından değerlendirilmektedir. Örneğin; güçlü teknolojik alt yapının olması, öğrencileri kendi kendine öğrenmeye motive edecek etkileşimli görsel ve işitsel eğitim-öğretim içeriklerinin olması, öğrencilere destek ve danışmanlık hizmetlerinin verilmesi, program uygulama modellerinin nasıl oluşturulduğu, kayıt-kabul ve ders değerlendirme işlemlerinin nasıl yapıldığı vb. ölçütler üzerinden değerlendirme yapılmaktadır.

 

Kaynaklar

[1]Business Plan http://www.groundfloorpartners.com/businessplancomponents.html

[2]Başarılı bir İş Planı Hazırlama Kılavuzu http://www.tobb.org.tr/TOBBGencGirisimcilerKurulu/SiteAssets/Sayfalar/EgitimSunu/Ba%C5%9Far%C4%B1l%C4%B1%20bir%20i%C5%9F%20plan%C4%B1%20haz%C4%B1rlama%20klavuzu.pdf

[3]YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARINDA UZAKTAN ÖĞRETİME İLİŞKİN USUL VE ESASLAR http://www.yok.gov.tr/documents/10279/34559/uzaktan_ogretim_esas_usul.pdf/b8177cd6-5b3c-407a-9978-f8965419b117
[4]http://www.egitimtercihi.com/ayindosyasi/12194-uzaktan-egitim-dunyada-ve-turkiye-de-giderek-yayginlasiyor.html

Uzaktan öğrenme liderleri için yetkinlik piramidi ve Bloom Taksonomisi

Bloom taksonomisi öğrenme seviyelerine dayanan 3 temel taksonomi (bilişsel alan, psikomotor alan, duyuşsal alan) vardır. Bilişsel alan için oluşturulan yeni Bloom taksonomisi hatırlama, anlama, uygulama, analiz etme, değerlendirme ve yaratma seviyelerinden oluşmaktadır. Uzaktan öğrenme lideri için yetkinlik piramidinde de uzaktan eğitim liderliği için gerekli özellikler bilme, tasarlama, yönetme, yöneltme, vizyon geliştirme seviyelerinden oluşmaktadır.  

Uzaktan öğrenme liderleri için yetkinlik piramidi

Bloom Taksonomisi

Öğrenmede bir öğrenenin ders içeriğini bilmesi veya hatırlaması, anlaması, anladıklarını uygulamaya dönüştürmesi, analiz etmesi, değerlendirmesi ve son olarak o içerikle ilgili kendine özgü bir şeyler yaratması öğrenmede ulaşılmak istenen son seviyedir. Simonson, Smaldino, Albright ve Zvacek (2012), uzaktan eğitim liderleri için tasarladıkları modelde ise bir uzaktan eğitim liderinden;

• uzaktan eğitim hakkında (senkronize ve asenkronize teknolojiler, ilgili terminoloji vs.) teorik anlamda bilgi sahibi olması,
• uzaktan eğitim derslerinde kullanılan öğretim tasarımı yapısını anlaması,
• uzaktan eğitim politikalarını ve yönetim süreçlerini açıklayabilmesi,
• uzaktan eğitim kurumlarına liderlik edebilmek için yapılan çalışmaları analiz edebilmesi, değerlendirmesi,
• uzaktan eğitimin geleceğine yönelik vizyon geliştirmesi

gibi yetkinlikleri beklemektedir. Bu açıdan bakıldığında yukarıdaki iki piramid birbirine benzemektedir.

 

Kaynaklar:

Simonson, M., Smaldino, S., Albright, M., & Zvacek, S. (2012). Teaching and learning at a distance Pearson Education, U.Saddle River, NJ