Uzaktan eğitimle ilgili cevabı aranan bazı sorular

Terminoloji çeşitliliği: “Education” ve “Training” arasındaki fark nedir?

Eğitim (education), öğrenmenin söz konusu olduğu her türlü yaşantıdır. Yetiştirme (training) ise genellikle belirli bir meslek alanına ilişkin bilgi, beceri ve tutumların olası en kısa sürede katılımcılar tarafından kazanılması süreci olarak tanımlanabilir. Örneğin üniversiteye giderek tıp alanında eğitim alabiliriz, biçki-dikiş kurslarına giderek kendimizi dikiş nakış konusunda yetiştirebiliriz.

 

Terminoloji çeşitliliği: “Senkron” ve “Asenkron” sunum arasındaki fark nedir?

Senkron sunum, eş zamanlı yapılır, öğreten sunumu yaparken öğrenen sunumu izler ve gerektiğinde soru sorar. Asenkron sunum internet üzerinde yerleşik bir içerik şeklindedir. Öğrenenler eş zamansız olarak yani öğrenmeye hazır oldukları zaman bu içeriğe ulaşabilir.

“Bir dersin teknoloji destekli verilmesi”  ile “teknolojiye dayalı ders verilmesi” aynı şeyler midir?

Aynı şey değildir. Bir dersin teknoloji destekli verilmesi o derste teknolojinin bir araç olarak kullanılması demektir. Yüz yüze verilen geleneksel bir matematik dersinde internet üzerinden ders notlarının paylaşılması o dersin teknoloji destekli verildiği anlamına gelir. Bir dersin teknolojiye dayalı verilmesi ise o derin teknoloji aracılığı ile verilmesi anlamına gelir, örneğin uzaktan eğitim ile sanal sınıflara bağlanarak ders verilmesi teknolojiye dayalı ders verildiğini gösterir.

“Distance Education” yerine “Open Education” “Open Learning”, “Open and Distance Learning” tercih edilebilir mi?

Bazı kaynaklarda tercih edilmektedir ancak bence tercih edilmemelidir. Uzaktan eğitim; açık eğitim, açık öğrenme, açık ve uzaktan öğrenme terimlerinin tamamını kapsayan bir kavramdır. Açıklık (opennesss) uzaktan eğitime daha fazla esneklik kazandıran bir ifadedir; öğrenenin öğrenme içeriğine zamandan, mekândan, bir takım özel engellerinden bağımsız, kendi öğrenme hızında ulaşabilmesi anlamında bir esnekliktir. Uzaktan eğitimde bu esnekliğin sağlayan kurumlar eğitimin (education) veya öğrenimin (learning) başına açık (open) kelimesini koymaktadır.

 

Uzaktan eğitim sunumunda farklı organizasyon yapıları (düzeyleri) nelerdir?

Uzaktan eğitimin sunumunda iki tip organizasyon yapısı vardır: Tek modlu (single mode) ve çift modlu (dual mode) organizasyonlar. Tek modlu uzaktan eğitim kurumları sadece açık ve uzaktan eğitim veren kurumlardır. Örneğin İngiliz Açık Üniversitesi gibi. Çift modlu uzaktan eğitim kurumları ise hem yüz yüze hem de uzaktan eğitim veren kurumlardır. Örneğin Anadolu Üniversitesi gibi.

Uzaktan eğitimin sunumunda konsorsiyum oluşturmanın faydaları nelerdir?

Konsorsiyum uzaktan eğitim veren kurumlara arasında işbirliği yapılması anlamına gelir. Bu sayesinde oldukça maliyetli olan uzaktan eğitimde kaynaklar (insan kaynakları, mali kaynaklar, fiziksel kaynaklar vs.) ortak kullanılarak verilen eğitimin maliyeti düşürülür. Bundan eğitim veren kurumların yanı sıra öğrenenler de faydalanarak daha az maliyetle eğitime ulaşmış olurlar.

 

Teknoloji ve medya (ortam-medium) arasındaki fark nedir?

Teknoloji bir araçtır, medya ise mesajların görüntülendiği ortamdır. Medya, teknoloji aracılığı ile iletilen, saklanan veya görüntülenen metin, resim, ses, video gibi öğelerdir.  Örneğin pdf formatında kaydedilmiş yazılı bir metni okumak için teknolojiye ihtiyacımız vardır. Bu teknoloji internet ile birlikte kullanılan mobil bir cihaz ya da bilgisayar olabilir.

 

Uzaktan eğitim sunumunda teknoloji ve medya açısından bakıldığında en önemli unsur “internet” midir?

Uzaktan eğitimin sunumunda teknoloji ve dolayısıyla internet en önemli unsur değildir. Bundan daha önemli olan sunumda kullanılan medyanın kalitesidir. Kullanılan medyanın kalitesi ne kadar iyi olursa (bunun anlamı içerik zenginliği, verilen eğitime veya hedef kitleye uygunluğu vs.) verilen eğitimin kalitesi de o oranda artacaktır.

 

Uzaktan eğitime yönelme nedenleri nelerdir?

a.       Eğitim ve öğretime erişimde eşitliğin arttırılması

Herkesin eğitim alma hakkı vardır diyorsak bunu gerçekleştirebilmek için insanları eğitimin olduğu yere yönlendirmek yerine eğitimi insanların ayağına getirebiliriz. Uzaktan eğitim insanların eğitime ulaşmak için önüne çıkan engelleri (coğrafik uzaklık, bedensel engellilik, aile sorumlulukları, zaman kısıtlılıkları vs.) ortadan kaldıran iyi bir çözüm.

b.      İşgücü becerilerini güncellemek için fırsat sağlaması

İşletmeler ve bu işletmeleri yönetenler gelişen teknolojilere, bilimsel çalışmalara, yasalara, yönetmeliklere vs. ayak uydurmak durumundadır yoksa çağın gerisinde kalabilir, zarar edebilir ya da yok olabilirler. Çağı yakalamak için işletmeler bünyesinde çalışan personelini de eğitmek durumundadır. Bunun için uzaktan eğitimle hizmet içi eğitimler verilebilir. Bir kişi kendi kişisel gelişimi için de bu eğitimi almak isteyebilir.

c.       Eğitimsel kaynakların kullanımında ekonomik kazanç sağlaması

Uzaktan eğitim başlangıçta maliyetli gibi gözükse de uzun vadede planlandığında eğitimsel kaynakların ortak kullanımı anlamında kuruma kazanç getirecek bir yatırımdır.

d.      Mevcut eğitsel yapının kalitesini arttırması

Geleneksel eğitim veren bir kurum uzaktan eğitim de vermeye başladığında bu durum kuruma prestij kazandırır. Örneğin Anadolu Üniversitesi uzaktan eğitimde kayıtlı öğrenci sayısı ile dünya çapında tanınan ve tercih edilen mega bir üniversitedir. Anadolu Üniversitesinin verdiği uzaktan eğitim, üniversitenin mevcut örgün eğitim yapısının kalitesini de etkilemiştir.

e.       Eğitim sisteminin kapasitesini arttırması

Uzaktan eğitim, eğitim imkânlarına ulaşımda esneklik sağladığı için verilen eğitimin daha fazla insana ulaşmasını sağlar. Dolayısı ile eğitim sistemine kayıtlı öğrenci sayısının da artmasını sağlar.

f.       Yaş grupları arasındaki eşitsizliği dengeleme

Bazı kişiler zamanında örgün eğitime katılamadığı için akranlarının aldığı eğitimi alamamış olabilir. Uzaktan eğitim zamanında eğitim alamayıp çalışma hayatına katılan ve akranları gibi eğitim almak isteyen kişilere hem işlerine devam edip hem de eğitim alma fırsatları yaratır.

g.      Belirli hedef kitlelere eğitim kampanyaları sunması

Öğretmen olmak isteyen belirli bölümlerden mezun kitlelere pedagojik formasyon verilmesi veya inşaat mühendislerine yönelik girişimcilik eğitimleri verilmesi gibi.

h.      Önemli hedef gruplara acil eğitim verilmesi

Ülkede domuz gribi vakalarının artması nedeniyle devlet hastanelerinde çalışan sağlık personeline bu konu ile ilgili acil eğitim verilmesi gerektiğinde uzaktan eğitim ile daha fazla kişiye aynı anda ulaşılabilmeyi sağlar.

i.        Yeni konu alanları ile eğitim kapasitesini genişletmesi

Uzaktan eğitimle mevcut eğitim alanlarından farklı ve yeni alanlarda eğitimler sunularak eğitimsel kapasite arttırılmaktadır. Örneğin örgün eğitim kurumlarında verilmeyen bir eğitim (anne adaylarına bebek beslenmesi konulu bir eğitim ya da çocuk gelişimi eğitimi) uzaktan eğitimle verilerek mevcut çocuk gelişimi eğitim kapasitesi arttırılabilir.

j.        Eğitimin iş ve aile hayatı ile birleşmesini sağlama

Mevcut bir işi ve ailesi olan bir kişinin örgün eğitim kurumlarından ders alması çok zordur. Ancak uzaktan eğitimle mevcut iş ve aile sorumluluklarını aksatmadan uzaktan eğitimle istediği eğitimi alabilir.

k.      Eğitim deneyimlerine uluslararası bir boyut eklemesi

Uzaktan eğitimle coğrafik sınırlar kalktığı için farklı ülkelerdeki üniversitelerden de eğitim almak veya farklı ülkelerdeki insanlara eğitim vermek mümkün hale gelir.