Terminoloji çeşitliliği:
“Education” ve “Training” arasındaki fark nedir?
Eğitim (education), öğrenmenin söz
konusu olduğu her türlü yaşantıdır. Yetiştirme
(training) ise genellikle belirli bir meslek alanına ilişkin bilgi,
beceri ve tutumların olası en kısa sürede katılımcılar tarafından kazanılması
süreci olarak tanımlanabilir. Örneğin üniversiteye giderek tıp alanında eğitim
alabiliriz, biçki-dikiş kurslarına giderek kendimizi dikiş nakış konusunda
yetiştirebiliriz.
Terminoloji
çeşitliliği: “Senkron” ve “Asenkron” sunum arasındaki fark nedir?
Senkron sunum, eş zamanlı yapılır,
öğreten sunumu yaparken öğrenen sunumu izler ve gerektiğinde soru sorar.
Asenkron sunum internet üzerinde yerleşik bir içerik şeklindedir. Öğrenenler eş
zamansız olarak yani öğrenmeye hazır oldukları zaman bu içeriğe ulaşabilir.
“Bir dersin
teknoloji destekli verilmesi” ile “teknolojiye dayalı ders verilmesi”
aynı şeyler midir?
Aynı şey değildir. Bir dersin
teknoloji destekli verilmesi o derste teknolojinin bir araç olarak kullanılması
demektir. Yüz yüze verilen geleneksel bir matematik dersinde internet üzerinden
ders notlarının paylaşılması o dersin teknoloji destekli verildiği anlamına
gelir. Bir dersin teknolojiye dayalı verilmesi ise o derin teknoloji aracılığı
ile verilmesi anlamına gelir, örneğin uzaktan eğitim ile sanal sınıflara
bağlanarak ders verilmesi teknolojiye dayalı ders verildiğini gösterir.
“Distance
Education” yerine “Open Education” “Open Learning”, “Open and Distance
Learning” tercih edilebilir mi?
Bazı kaynaklarda tercih edilmektedir
ancak bence tercih edilmemelidir. Uzaktan eğitim; açık eğitim, açık öğrenme,
açık ve uzaktan öğrenme terimlerinin tamamını kapsayan bir kavramdır. Açıklık
(opennesss) uzaktan eğitime daha fazla esneklik kazandıran bir ifadedir; öğrenenin
öğrenme içeriğine zamandan, mekândan, bir takım özel engellerinden bağımsız,
kendi öğrenme hızında ulaşabilmesi anlamında bir esnekliktir. Uzaktan eğitimde
bu esnekliğin sağlayan kurumlar eğitimin (education) veya öğrenimin (learning)
başına açık (open) kelimesini koymaktadır.
Uzaktan
eğitim sunumunda farklı organizasyon yapıları (düzeyleri) nelerdir?
Uzaktan eğitimin sunumunda iki tip organizasyon yapısı vardır: Tek modlu
(single mode) ve çift modlu (dual mode) organizasyonlar. Tek modlu uzaktan
eğitim kurumları sadece açık ve uzaktan eğitim veren kurumlardır. Örneğin
İngiliz Açık Üniversitesi gibi. Çift modlu uzaktan eğitim kurumları ise hem yüz
yüze hem de uzaktan eğitim veren kurumlardır. Örneğin Anadolu Üniversitesi
gibi.
Uzaktan
eğitimin sunumunda konsorsiyum oluşturmanın faydaları nelerdir?
Konsorsiyum uzaktan eğitim veren
kurumlara arasında işbirliği yapılması anlamına gelir. Bu sayesinde oldukça
maliyetli olan uzaktan eğitimde kaynaklar (insan kaynakları, mali kaynaklar,
fiziksel kaynaklar vs.) ortak kullanılarak verilen eğitimin maliyeti düşürülür.
Bundan eğitim veren kurumların yanı sıra öğrenenler de faydalanarak daha az
maliyetle eğitime ulaşmış olurlar.
Teknoloji ve
medya (ortam-medium) arasındaki fark nedir?
Teknoloji bir araçtır, medya ise
mesajların görüntülendiği ortamdır. Medya, teknoloji aracılığı ile iletilen,
saklanan veya görüntülenen metin, resim, ses, video gibi öğelerdir. Örneğin pdf formatında kaydedilmiş yazılı bir
metni okumak için teknolojiye ihtiyacımız vardır. Bu teknoloji internet ile
birlikte kullanılan mobil bir cihaz ya da bilgisayar olabilir.
Uzaktan
eğitim sunumunda teknoloji ve medya açısından bakıldığında en önemli unsur
“internet” midir?
Uzaktan eğitimin sunumunda teknoloji
ve dolayısıyla internet en önemli unsur değildir. Bundan daha önemli olan
sunumda kullanılan medyanın kalitesidir. Kullanılan medyanın kalitesi ne kadar
iyi olursa (bunun anlamı içerik zenginliği, verilen eğitime veya hedef kitleye
uygunluğu vs.) verilen eğitimin kalitesi de o oranda artacaktır.
Uzaktan
eğitime yönelme nedenleri nelerdir?
a. Eğitim ve öğretime erişimde
eşitliğin arttırılması
Herkesin eğitim alma hakkı vardır
diyorsak bunu gerçekleştirebilmek için insanları eğitimin olduğu yere
yönlendirmek yerine eğitimi insanların ayağına getirebiliriz. Uzaktan eğitim
insanların eğitime ulaşmak için önüne çıkan engelleri (coğrafik uzaklık,
bedensel engellilik, aile sorumlulukları, zaman kısıtlılıkları vs.) ortadan
kaldıran iyi bir çözüm.
b. İşgücü becerilerini güncellemek için
fırsat sağlaması
İşletmeler ve bu işletmeleri
yönetenler gelişen teknolojilere, bilimsel çalışmalara, yasalara,
yönetmeliklere vs. ayak uydurmak durumundadır yoksa çağın gerisinde kalabilir,
zarar edebilir ya da yok olabilirler. Çağı yakalamak için işletmeler bünyesinde
çalışan personelini de eğitmek durumundadır. Bunun için uzaktan eğitimle hizmet
içi eğitimler verilebilir. Bir kişi kendi kişisel gelişimi için de bu eğitimi
almak isteyebilir.
c. Eğitimsel kaynakların kullanımında
ekonomik kazanç sağlaması
Uzaktan eğitim başlangıçta maliyetli
gibi gözükse de uzun vadede planlandığında eğitimsel kaynakların ortak
kullanımı anlamında kuruma kazanç getirecek bir yatırımdır.
d. Mevcut eğitsel yapının kalitesini
arttırması
Geleneksel eğitim veren bir kurum
uzaktan eğitim de vermeye başladığında bu durum kuruma prestij kazandırır.
Örneğin Anadolu Üniversitesi uzaktan eğitimde kayıtlı öğrenci sayısı ile dünya
çapında tanınan ve tercih edilen mega bir üniversitedir. Anadolu
Üniversitesinin verdiği uzaktan eğitim, üniversitenin mevcut örgün eğitim
yapısının kalitesini de etkilemiştir.
e. Eğitim sisteminin kapasitesini
arttırması
Uzaktan eğitim, eğitim imkânlarına
ulaşımda esneklik sağladığı için verilen eğitimin daha fazla insana ulaşmasını
sağlar. Dolayısı ile eğitim sistemine kayıtlı öğrenci sayısının da artmasını
sağlar.
f. Yaş grupları arasındaki eşitsizliği
dengeleme
Bazı kişiler zamanında örgün eğitime
katılamadığı için akranlarının aldığı eğitimi alamamış olabilir. Uzaktan eğitim
zamanında eğitim alamayıp çalışma hayatına katılan ve akranları gibi eğitim
almak isteyen kişilere hem işlerine devam edip hem de eğitim alma fırsatları
yaratır.
g. Belirli hedef kitlelere eğitim
kampanyaları sunması
Öğretmen olmak isteyen belirli
bölümlerden mezun kitlelere pedagojik formasyon verilmesi veya inşaat
mühendislerine yönelik girişimcilik eğitimleri verilmesi gibi.
h. Önemli hedef gruplara acil eğitim
verilmesi
Ülkede domuz gribi vakalarının
artması nedeniyle devlet hastanelerinde çalışan sağlık personeline bu konu ile
ilgili acil eğitim verilmesi gerektiğinde uzaktan eğitim ile daha fazla kişiye
aynı anda ulaşılabilmeyi sağlar.
i.
Yeni konu
alanları ile eğitim kapasitesini genişletmesi
Uzaktan eğitimle mevcut eğitim
alanlarından farklı ve yeni alanlarda eğitimler sunularak eğitimsel kapasite
arttırılmaktadır. Örneğin örgün eğitim kurumlarında verilmeyen bir eğitim (anne
adaylarına bebek beslenmesi konulu bir eğitim ya da çocuk gelişimi eğitimi)
uzaktan eğitimle verilerek mevcut çocuk gelişimi eğitim kapasitesi
arttırılabilir.
j.
Eğitimin iş
ve aile hayatı ile birleşmesini sağlama
Mevcut bir işi ve ailesi olan bir
kişinin örgün eğitim kurumlarından ders alması çok zordur. Ancak uzaktan
eğitimle mevcut iş ve aile sorumluluklarını aksatmadan uzaktan eğitimle
istediği eğitimi alabilir.
k. Eğitim deneyimlerine uluslararası
bir boyut eklemesi
Uzaktan eğitimle coğrafik sınırlar
kalktığı için farklı ülkelerdeki üniversitelerden de eğitim almak veya farklı
ülkelerdeki insanlara eğitim vermek mümkün hale gelir.